Historie
Van Schoonoord tot BNS
In 1845 besloot de Ambachtsheer C.L. Koster van Voorhout afstand te doen van zijn landgoed Schoonoord, gelegen aan de Leidsevaart.
In datzelfde jaar nam het aartspriesterdom Holland en Zeeland (thans te vergelijken met het bisdom Haarlem en Rotterdam) het besluit om het kleinseminarie Hageveld van Velsen naar elders te verplaatsen. De gedachten gingen uit naar midden Zuid-Holland dicht in de buurt van waterweg en spoorlijn.
Zo kocht de Aartspriester, P.A. Kervel, het landgoed Schoonoord en begon met de bouw van een nieuw kleinseminarie.
Dit kloeke gebouw zou meer dan 133 jaar de “skyline” van Voorhout bepalen.
In latere jaren koos de bisschop van Haarlem voor de bouw van een nieuw kleinseminarie te Heemstede. In 1923 werd het geopend door de bisschop van Haarlem Mgr. A.J. Callier. Het oude en eerbiedwaardige gebouw in Voorhout kreeg een nieuwe bewoner: de Broederscongregatie Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten. Die daarmee een oude wens kon realiseren: een nijverheidsschool met internaat in het westen van het land.
Bij het 75 jaar bestaan van de Congregatie in 1926 werd er een grote ambachtelijke tentoonstelling gehouden met veel werkstukken van de leerlingen van andere scholen van de Broederscongregatie. Deze tentoonstelling maakte zoveel indruk dat ze zowel de kranten als de vaktijdschriften haalde. Het eerste boekwerk, gedrukt bij de pas door de Broederscongregatie opgerichte eigen drukkerij en uitgeverij Foreholte, kreeg veel lof. Als blijk van waardering verleende de bisschop van Haarlem aan de school het predikaat “bisschoppelijk”, zodat school en internaat “Sint Gerardus Gesticht Schoonoord” zich voortaan mocht noemen “Bisschoppelijke Nijverheidsschool”, weldra bekend als BNS.
Onder de naam BNS werd het werk van de broeders in Voorhout befaamd en trok de school uit het hele land, maar ook uit Oost- en West Indië, jongens voor wie hun ouders een degelijk vakopleiding zochten. In de BNS heeft de Broederscongregatie de beroepsopleiding kunnen ontwikkelen en uitbouwen. Het uitstralingseffect van de BNS heeft veel bijgedragen tot waardering van de beroepsopleiding en vakbekwaamheid in Nederland en daarbuiten.
Daarnaast werd op het BNS-terrein in 1927 een Middelbare Landbouwwinterschool opgericht waarop veel plattelandsjongeren in internaatsverband lessen konden volgen. In 1968, bij de invoering van de zgn. Mammoetwet, werd de naam BNS, voor wat betreft de school gewijzigd in Katholieke Technische School Voorhout, kortweg: de KTS.
In 1976 betrokken leraren en leerlingen van de KTS een geheel nieuw schoolgebouw op het gedeelte van het BNS-terrein dat vanouds de naam Columbia droeg. Het nieuwe schoolgebouw werd officieel geopend op 23 september 1976 door de toenmalige minister van onderwijs en wetenschappen dr. J.A. van Kemenade. Ook deze KTS heeft als onderwijs- en opvoedingsinstelling een bijzondere naam in de regio.
De oude Bisschoppelijke Nijverheidsschool heeft, na een lang en zinvol bestaan, plaats moeten maken voor verandering en vernieuwing, maar de KTS heeft de traditie van de BNS voortgezet. De vorming en opleiding van jongeren staat opnieuw centraal in een modern schoolgebouw.
Veranderingen
Sinds 1960 zijn voor religieuze congregaties in Nederland de jaren niet ongemerkt voorbij gegaan. Zo ook voor de Broederscongregatie. Door de teruggang van het aantal werkzame broeders werden de activiteiten op het gebied van onderwijs en opvoeding beperkt.
De instellingen zoals de Aloysius Stichting voor onderwijs en de Frentrop Stichting voor kinderbescherming - voortgekomen uit de Broederscongregatie - worden verder uitgebouwd en de besturen professioneler.
Een geringere deelname aan het werk en het wegvallen van internaten, had op woon- en huisvestingsgebied een concentratie tot gevolg. Er werden oplossingen gezocht voor de huisvesting en zorg voor de groter wordende groep oudere broeders. De Broederscongregatie bestemde Voorhout als bouwlocatie voor een nieuwe woonvoorziening en riep een stichting in het leven onder de naam Broedershuis Nieuw Schoonoord.
Met de Landelijke Katholieke Bouwcorporatie voor Bejaarden (de LKBB) kwam de Broederscongregatie tot overeenstemming over de financiering en de uitvoering van de bouw van het hoofdgebouw en de daaromheen liggende woonunits.
Het BNS-complex
De eerste drie woonunits, gereed in 1977, kregen historische namen: Foranholte, Hageveld en Columbia.
In 1979 kwam de vierde woonunit gereed die de naam Teylinghe kreeg.
Op 25 maart 1975 was de verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de kloosterbejaardenoorden “Gerto” te Warmond en “Voorhout” te Voorhout. Op 29 april 1980 volgde de verklaring van geen bezwaar tegen het samenvoegen van beide bejaardenoorden tot één kloosterbejaardenoord met een capaciteit van 15 plaatsen in het nieuw gebouwde broederhuis Nieuw Schoonoord te Voorhout onder de naam Kloosterbejaardenoord Gerto. Zo kon in 1980 het nieuwe hoofdgebouw feestelijk worden geopend. De andere woonunits: Bergendael, Wetering, Elsgeest en Groenhof kwamen in 1982 tot stand. In 2003 werden het appartementengebouw “De Vierspan” en de 12 geschakelde woningen “Duinrand” gerealiseerd.
Van Kloosterbejaardenoord naar Zorgcentrum Gerto
Sinds de nieuwe regelgeving in 2001 werd de naam “Kloosterbejaardenoord” gewijzigd in “Verzorgingshuis” en kon Gerto volgens de AWBZ-regels alle geïndiceerde personen opnemen die zich in het reguliere verzorgingshuis Gerto wilden laten verzorgen. Sindsdien is de naam “Kloosterverzorgingshuis Gerto” veranderd in “Zorgcentrum Gerto”. Het zorgcentrum valt sinds 2006 onder Marente.
Van Broederhuis naar Buitenplaats Nieuw Schoonoord Op Buitenplaats Nieuw Schoonoord wonen ca. 170 bewoners waaronder een in aantal afnemende groep religieuzen en priesters. De naam “Buitenplaats” past dan ook beter bij de huidige locatie dan de naam “Broederhuis”.
Dokterspost en apotheek
Toen het bestuur van de Coöperatieve Doktersdienst Duin- en Bollenstreek de Congregatie benaderde met het verzoek te bezien of er op de Buitenplaats ook ruimte zou zijn voor een dokterspost, is daarop snel en positief gereageerd. In aansluiting daarop deed ook de Dienstapotheek Bollenstreek B.V. een beroep op de Congregatie. Op 1 september 2001 is de dokterspost met apotheek officieel geopend.